آناتومی یک کنفرانس

اوایل ماه مرداد به مدت یک هفته در کنفرانس یورو پایتون ۲۰۱۸ در ادینبورگ شرکت کردم. به همین خاطر تصمیم دارم ساختار یک کنفرانس رو در این مقاله شرح بدهم.

کنفرانس یوروپایتون یک کنفرانس فنی و انگلیسی‌زبان است که هر سال در یکی از شهرهای اروپایی برگزار می‌شود. همونطور که از اسمش پیداست این کنفرانس در مورد زبان برنامه‌نویسی پایتون و هرچیز مربوط به اونه. هر سال به مدت یک هفته برنامه‌نویسان و دانشجویان و علاقه‌مندان پایتون دور هم جمع می‌شوند و تبادل نظر و اطلاعات می‌کنند. مهمترین حسن چنین کنفرانسی اینه که شرکت‌کننده در یک دوره‌ی کوتاه و فشرده کاملا بروز می‌شه و از آخرین اتفاقات دنیای مورد علاقه‌ی خودش باخبر می‌شه و از چیزهایی خبردارد می‌شه که از دید او پنهان مونده بودند یا برخی از برنامه‌نویسان و نویسندگان و کارآفرینان مورد‌علاقه‌اش رو ملاقات می‌کنه.

آدم‌ها و سازمان‌های پشت و روی صحنه

برگزاری چنین همایشی کار پر زحمتی است. افراد مختلفی دست به دست هم می‌دهند تا چنین همایشی برگزار بشه:

• اعضای انجمن یوروپایتون (سازمان غیرانتفاعی ثبت شده در سوئد)
• حامیان داوطلب
• ارائه دهندگان
• شرکت‌کنندگان
• شرکت‌های حامی

انجمن یوروپایتون

این انجمن یک سازمان غیرانتفاعی است که در سوئد ثبت شده و برگزارکننده اصلی این کنفرانسه. کارگروه‌های مختلفی مسئولیت رسیدگی به بخش‌های مختلف این کنفرانس رو برعهده دارند. عضویت در این انجمن رایگانه و شرطش تنها شرکت در حداقل یک دوره از این کنفرانسه (که رایگان نیست).

غیرانتفاعی بودن انجمن برگزارکننده از این جهت مهمه که با تغییر منافع مادی یک شرکت خاص دچار تحول بنیادین نمی‌شه و این اعضا هستند که انجمن رو اداره می‌کنند و سالیانه اعضای برد اصلی رو انتخاب می‌کنند.

حامیان داوطلب

هرساله قبل از برگزاری کنفرانس برای رتق و فتق امور رایج در چنین برنامه‌هایی از شرکت‌کنندگان درخواست کمک می‌شه. کمک کردن منفعت مادی نداره ولی با قدردانی همراه. در ضمن فرد می‌تونه با سایر اعضا ارتباط بهتری برقرار بکنه و آشنا بشه. معمولا یک تی‌شرت با رنگ متفاوت مخصوص داوطلبین دریافت می‌کنه. :)

ارائه‌دهندگان

چنین کنفرانسه هر ساله به تعداد قابل توجهی ارائه فنی و غیرفنی در سطوح مختلف و موضوعات مختلف با محوریت پایتون نیازمنده. بنابراین ماه‌ها قبل از برگزاری کنفرانس از علاقه‌مندان دعوت می‌شه که ارائه‌های خودشون رو به انجمن ارسال کنند. این امری بسیار رایجه و به Call for Proposals در محیط‌های فنی و Call for Papers در محیط‌های آکادمیک مشهوره. جلوتر انواع ارائه‌ها رو خواهم نوشت.

شرکت‌کنندگان

خوب، کنفرانس بدون شرکت کننده کمی کسل‌کننده است! یکی از مهمترین جنبه‌های کنفرانس ملاقات با آدم‌های همفکره. فرصت شبکه‌سازی با سایر علاقه‌مندان یکی از جنبه‌های جذاب هر کنفرانسی است. در یوروپایتون هم هر جور شرکت‌کننده‌ای پیدا می‌شه: برنامه‌نویس یک پکیج شناخته شده یا دانشجوی علاقه‌مند یا کارآفرین و نویسنده کتاب درباره پایتون و مانند اینها.

شرکت‌های حامی

شرکت‌های مختلفی از برگزاری چنین برنامه‌هایی حمایت می‌کنند، یعنی بخشی از هزینه‌های برگزاری همایش رو پرداخت می‌کنند. لیست این شرکت‌های حامی هر ساله در سایت کنفرانس درج می‌شه و البته در همایش هم حضور پررنگی دارند و از اونها تشکر می‌شه. ولی به نظرم مهمترین هدف و انگیزه چنین شرکت‌هایی یافتن استعدادهای مناسب در میان شرکت‌کنندگان است.

کانال‌های ارتباط آدم‌ها چگونه است؟

مهمترین موضوع یک کنفرانس ارتباط آدم‌هاست با یکدیگر. اولین جایی که این ارتباط شروع می‌شود معمولا میلینگ‌لیست یوروپایتون است. کانال‌های عمومی شامل کانال تلگرام و توئیتر است که در سایت آمده است. کانال‌های دیگری هم هست مثل فیسبوک و یوتیوب و وبلاگ کنفرانس. بقیه ارتباط هم رو در رو در محل برگزاری است (avenue).

برگزارکنندگان تلاش می‌کنند که محیطی فراهم کنند که افراد از گروه‌های مختلف اجتماع بویژه زنان و اقلیت‌ها در آن احساس امنیت کنند. محیطی عاری از سکسیسم و تحقیر و آزارکلامی و مانند اینها. به همین خاطر کانال‌های بالا را دنبال می‌کنند و بعضا تذکر می‌دهند. مثلا امثال کانال تلگرامی که تشکیل شد بیش از پانصد عضو پیدا کرد و البته فقط یک مورد پیام نامناسب داشتیم. شرکت‌کنندگان هم از این کانال خیلی استفاده کردند. مثلا برای پیدا کردن مسیر یا پرس و جو در دوشاخه‌های برق در محل کنفرانس (در اسکاتلند دوشاخه‌ها متفاوت از سایر کشورهای اروپاییست) و از همه بیشتر برای ساخت گروه‌هایی برای رفتن به بار و یا انواع بازی پس از پایان روز! :)

کنفرانس چه بخش‌هایی دارد؟

یوروپایتون فقط از مشتی ارائه پشت سرهم تشکلی نشده است بلکه برنامه‌های مختلفی همزمان اتفاق می‌افتد. مدت زمان کنفرانس معمولا یک هفته است که از چند بخش زیر تشکل شده:

• دو روز اول دوره آموزشی است که نیازمند ثبت‌نام جداگانه است.
• سه روز کنفرانس اصلی.
• یک یا دو روز اسپرینت برای کار داوطلبانه روی برخی از پروژه‌های اوپن‌سورس.
• سوشیال ایونت جداگانه برای شبکه‌سازی.
• روز دختران جنگو که یک گروه مستقل پایتون برای تشویق زنان برای برنامه‌سازی است.

از میان اینها من فقط به سه روز اصلی می‌پردازم. باقی تقریبا گویا هستند.

روزهای اصلی

برنامه‌های سه روز اصلی بسیار فشرده است. ده‌ها برنامه در هر روز برگزار می‌شود آنهم به شکل موازی. یعنی امکان شرکت در همه برنامه‌ها نیست و باید از میان ارائه‌ها تعدادی را انتخاب کرد. این موضوع هم امری عادی در بسیاری از کنفرانس‌هاست. معمولا اتاق‌ها و طبقات و سالن‌ها به موضوعات مختلفی اختصاص پیدا می‌کنند تا نیاز به رفت و آمد و دوندگی میان اتاق‌ها و سالن‌ها به حداقل برسد.

برنامه‌های زیر در طی این سه روز برگزار شد:

ارائه‌های اصلی

بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه همراه با اسلاید و بعضا لایوکدینگ. بدنه اصلی کنفرانس را تشکیل می‌دهد.

پنل‌ها

جمع‌های کوچک سه تا شش نفره به همراه یک هماهنگ‌کننده به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه برای بحث در مورد موضوعی خاص.

پوسترها

تعدادی پوستر که در بیرون سالن‌ها نصب می‌شود و در زمان خاص با حضور نویسنده به بحث گذاشته می‌شود. این هم امری رایج در کنفرانس‌هاست و به post session معروف است. یعنی کسی در یک کنفرانس شرکت می‌کند اما فقط پوستر ارائه می‌کند.

میزهای کمک

تعدادی میز که به تکنیک‌های مختلف اختصاص دارد و افرادی آنجا با لپ‌تاپ حاضر و آماده کمک درباره تاپیکشان هستند!

گفتگوهای رعدآسا!

ارائه‌های کوتاه و خلق‌الساعه‌ای هستند که در حاشیه کنفرانس‌های فنی رایج است. معمولا یک بورد در لابی محل همایش قرار می‌دهند و می‌توان صبح کله سحر رفت و یک تاپیک نوشت. در انتهای روز همایش وقتی معمولا پنج دقیقه‌ای به این ارائه‌کنندگان اختصاص داده می‌شود تا خیلی سریع موضوع مورد نظرشان را مطرح کنند. (عنوان این بخش ترجمه‌ی من است برای Lightning Talks)

در حاشیه

نکات جالب زیادی در طول همایش وجود داشت که برخی را که به یاد دارم اینجا می‌آورم.

• هر روز یک وعده ناهار هم در محل برگزاری همایش سرو شد.
• از حاضران خواسته شد که در صورت تمایل به کمک به انجمن بیرون غذا صرف کنند تا هزینه ۳۰ یوروئی هر وعده غذا به جامعه کاربری و پروژه‌ها کمک شود.
• سالن برگزاری همایش توسط یک تیم حرفه‌ای اداره می‌شد که با دقت بالا مسیر حرکت جمعیت را در تمام اوقات اداره می‌کردند، بویژه هنگام ورود و خروج به سالن‌ها و هنگام صرف نوشیدنی و غذا.
• یکبار پیش از ناهار و یکبار بعد از ناهار قهوه و چای و بیسکویت سرو می‌شد.
• بزرگترین سالن همایش از یک سالن اصلی و دو سالن جانبی تشکیل شده بود که با چرخش به سالن اصلی ملحق می‌شدند.
• هر شرکت‌کننده یک کیف پارچه‌ای و یک تی‌شرت یوروپایتون ۲۰۱۸ و یک قمقمه و مشتی کاغذ و بن تبلیغاتی دریافت می‌کرد.
• تی‌شرکت شرکت‌کنندگان سفید و تی‌شرت داوطبان و اعضا زردرنگ بود.
• یک سالن بزرگ به صورت دائمی به غرفه‌های شرکت‌های حامی اختصاص داشت.
• یک ارائه مستقیما از قطب جنوب داشتیم!

قدرشناسی از گوئیدو در حاشیه کنفرانس

در انتهای کنفرانس ویدیوی کوتاهی برای تشکر از گوئیدو خالق پایتون که به تازگی از سمتش به عنوان دیکتاتور خوب مادام‌العمر پایتون کناره‌گیری کرده است ضبط کردیم. :)